Πώς λεηλάτησαν τις καταθέσεις με τα
«Λαυρεντοδάνεια» - Το απόρρητο πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος για την Proton Bank...Αποκάλυψη-σοκ για τη λεηλασία της Proton Bank αποτελεί το πόρισµα των ελεγκτών της
Τράπεζας της Ελλάδος.
Δεν είναι µόνο η υπεξαίρεση από τον κ. Λαυρέντη
Λαυρεντιάδη των 52 εκατ. ευρώ, υπόθεση για την οποία έχει επιληφθεί ο
Εισαγγελέας, αλλά ποσό σχεδόν δεκαπλάσιο που µέσα από ένα σύµπλεγµα τραπεζικών
και επιχειρηµατικών συναλλαγών και χρηµατοδοτήσεων βγήκε από τα ταµεία της
τράπεζας και µεταφέρθηκε στην Alaπs. Οπως αναφέρουν κύκλοι της αγοράς, «το
σκάνδαλο Κοσκωτά ωχριά µπροστά σ΄ αυτό της Proton Βank».
Το
πόρισµα των ελεγκτών της ?ιεύθυνσης Εποπτείας Πιστωτικού Συστήµατος της
Τράπεζας της Ελλάδος που παρουσιάζει «Το Βήµα» αποκαλύπτει χρηµατοδοτήσεις
µεταξύ µετόχων, στελεχών και συνεργατών µε χαλαρά, προνοµιακά κριτήρια,
ελλιπείς διαδικασίες και χαµηλές εξασφαλίσεις.
Οι χρηµατοδοτήσεις εµφανίζονται σαν να αφορούν προσωπικές συναλλαγές µεταξύ
φίλων, χωρίς καµία αίσθηση τραπεζικής λειτουργίας, µε βασικούς κανόνες και
πρακτικές του χρηµατοπιστωτικού συστήµατος να καταπατούνται. Ενας κύκλος
επιχειρηµατιών µε κοινά επενδυτικά συµφέροντα γύρω από τις εταιρείες του κ.
Λαυρεντιάδη αλλά και διάφοροι «ηµέτεροι» και «κολλητοί» αντιµετωπίζουν την τράπεζα
ως προσωπικό ταµείο περιφρονώντας τους καταθέτες που είχαν εµπιστευθεί τα
χρήµατά τους.
Αναµφίβολα το θέµα εγείρει ζητήµατα για τη λειτουργία του
τραπεζικού συστήµατος και προκαλεί ερωτήµατα προς τις αρµόδιες αρχές που άφησαν
το πράγµα να πάρει τέτοιες διαστάσεις.
Μέσα από τον έλεγχο των δανείων της Proton Bank προκύπτει το έγκληµα που συντελέστηκε από τον κ. Λαυρέντη Λαυρεντιάδη κατά της εταιρείας Alaπs. Εκτός από δάνειο 50,6 εκατ. ευρώ που έχει χορηγήσει άµεσα η Proton Bank στην Αlaπs, για το οποίο η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιµά πιθανή ζηµιά 20,1 εκατ. ευρώ, η τράπεζα χρηµατοδότησε την εξαγορά θυγατρικών εταιρειών της Alaπs από πρώην στελέχη της ύστερα από απόφαση της διοίκησης να επικεντρώσει τις δραστηριότητές της στον κλάδο του φαρµάκου και να απεµπλακεί από τις υπόλοιπες. Το σχέδιο πήρε την «έγκριση» της Deutsche Bank, η οποία είχε προσληφθεί από τον κ. Λαυρεντιάδη ως σύµβουλος για να υποδείξει τη µέθοδο της διάσπασης του οµίλου. «Η εισήγηση της Deutsche Bank προς τη διοίκηση της εταιρείας ήταν να προχωρήσει σε αποσχίσεις θυγατρικών (sπn offs) και να επικεντρωθεί στα γεννόσηµα φάρµακα, καθώς οι µεταρρυθµίσεις στην Υγεία αναµένεται να αυξήσουν τη διείσδυση των γεννοσήµων στην αγορά» αναφέρεται στο πόρισµα της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οι ελεγκτές σηµειώνουν ότι σχεδόν το σύνολο των sπn offs εξαγοράστηκε από εταιρείες των οποίων οι βασικοί µέτοχοι ήταν στελέχη της Alaπs και συνεργάτες του κ. Λαυρεντιάδη και πως η Protοn Bank ήταν η αποκλειστική τράπεζα που τους χρηµατοδότησε. Οσον αφορά το τίµηµα µεταβίβασης, αναφέρουν ότι «διενεργήθηκαν αποτιµήσεις από ορκωτούς οι οποίες εµφανίζουν αδυναµίες».
Στο πόρισµα επισηµαίνεται ότι από τα δάνεια που εκταµιεύθηκαν από την Proton Bank προς τα sπn offs συνολικού ύψους 524 εκατ. ευρώ ποσό τουλάχιστον 490 εκατ. ευρώ µεταφέρθηκε στην Alaπs. δηλαδή, ο κ. Λαυρεντιάδης έσπασε την Alaπs σε κοµµάτια και τα πούλησε σε φίλους και συνεργάτες του, οι οποίοι για την αγορά τους πήραν δάνεια από την Proton Bank. Με τον τρόπο αυτόν τα λεφτά των καταθετών µεταφέρθηκαν στις τσέπες του κ. Λαυρεντιάδη.
Οι χρηµατοδοτήσεις των εξαγορών έγιναν µε διαδικασίες - εξπρές και σε συγκεκριµένη περίοδο, µεταξύ 7 και 9 Ιουνίου 2010, ώστε να ολοκληρωθεί σύντοµα η «δουλειά». Το χρονικό διάστηµα όµως δεν ήταν αρκετό για να ολοκληρωθεί τυπικά η όλη διαδικασία, µε αποτέλεσµα να καταγράφονται πολλές παρατυπίες. Μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις η εξαγοράζουσα εταιρεία συστήθηκε λίγες ηµέρες πριν, ακόµη και την ίδια ηµέρα µε την κατάθεση του αιτήµατος προς την Proton Bank για τη χρηµατοδότηση της εξαγοράς.
Μέσα από τον έλεγχο των δανείων της Proton Bank προκύπτει το έγκληµα που συντελέστηκε από τον κ. Λαυρέντη Λαυρεντιάδη κατά της εταιρείας Alaπs. Εκτός από δάνειο 50,6 εκατ. ευρώ που έχει χορηγήσει άµεσα η Proton Bank στην Αlaπs, για το οποίο η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιµά πιθανή ζηµιά 20,1 εκατ. ευρώ, η τράπεζα χρηµατοδότησε την εξαγορά θυγατρικών εταιρειών της Alaπs από πρώην στελέχη της ύστερα από απόφαση της διοίκησης να επικεντρώσει τις δραστηριότητές της στον κλάδο του φαρµάκου και να απεµπλακεί από τις υπόλοιπες. Το σχέδιο πήρε την «έγκριση» της Deutsche Bank, η οποία είχε προσληφθεί από τον κ. Λαυρεντιάδη ως σύµβουλος για να υποδείξει τη µέθοδο της διάσπασης του οµίλου. «Η εισήγηση της Deutsche Bank προς τη διοίκηση της εταιρείας ήταν να προχωρήσει σε αποσχίσεις θυγατρικών (sπn offs) και να επικεντρωθεί στα γεννόσηµα φάρµακα, καθώς οι µεταρρυθµίσεις στην Υγεία αναµένεται να αυξήσουν τη διείσδυση των γεννοσήµων στην αγορά» αναφέρεται στο πόρισµα της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οι ελεγκτές σηµειώνουν ότι σχεδόν το σύνολο των sπn offs εξαγοράστηκε από εταιρείες των οποίων οι βασικοί µέτοχοι ήταν στελέχη της Alaπs και συνεργάτες του κ. Λαυρεντιάδη και πως η Protοn Bank ήταν η αποκλειστική τράπεζα που τους χρηµατοδότησε. Οσον αφορά το τίµηµα µεταβίβασης, αναφέρουν ότι «διενεργήθηκαν αποτιµήσεις από ορκωτούς οι οποίες εµφανίζουν αδυναµίες».
Στο πόρισµα επισηµαίνεται ότι από τα δάνεια που εκταµιεύθηκαν από την Proton Bank προς τα sπn offs συνολικού ύψους 524 εκατ. ευρώ ποσό τουλάχιστον 490 εκατ. ευρώ µεταφέρθηκε στην Alaπs. δηλαδή, ο κ. Λαυρεντιάδης έσπασε την Alaπs σε κοµµάτια και τα πούλησε σε φίλους και συνεργάτες του, οι οποίοι για την αγορά τους πήραν δάνεια από την Proton Bank. Με τον τρόπο αυτόν τα λεφτά των καταθετών µεταφέρθηκαν στις τσέπες του κ. Λαυρεντιάδη.
Οι χρηµατοδοτήσεις των εξαγορών έγιναν µε διαδικασίες - εξπρές και σε συγκεκριµένη περίοδο, µεταξύ 7 και 9 Ιουνίου 2010, ώστε να ολοκληρωθεί σύντοµα η «δουλειά». Το χρονικό διάστηµα όµως δεν ήταν αρκετό για να ολοκληρωθεί τυπικά η όλη διαδικασία, µε αποτέλεσµα να καταγράφονται πολλές παρατυπίες. Μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις η εξαγοράζουσα εταιρεία συστήθηκε λίγες ηµέρες πριν, ακόµη και την ίδια ηµέρα µε την κατάθεση του αιτήµατος προς την Proton Bank για τη χρηµατοδότηση της εξαγοράς.
Χορηγήσεις-εξπρές
Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελεί η έκδοση οµολογιακού δανείου προς την εταιρεία Rovinvest του επιχειρηµατία κ. Σοφοκλή Ρόβη, η οποία εξαγόρασε στις 9 Ιουνίου 2010 τις εταιρείες Provet και Κτηνιατρική Προµηθευτική. Για τις εξαγορές αυτές η Rovinvest πήρε οµολογιακό δάνειο ύψους 57,6 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία συνέταξε επίσηµο αίτηµα χρηµατοδότησης στις 7 Ιουνίου 2010, το οποίο υπέβαλε µέσω fax την εποµένη 8 Ιουνίου 2010. Το δάνειο εγκρίθηκε αυθηµερόν από την Επιτροπή Πιστοδοτήσεων της Proton Bank (απόφαση 1484/8.6.2010) και εκταµιεύθηκε την εποµένη 9 Ιουνίου 2010.Οπως αναφέρουν οι ελεγκτές, η χορήγηση αποφασίστηκε «χωρίς εισήγηση», η οποία κατατέθηκε τελικώς στις 16 Ιουνίου, δηλαδή, όπως τονίζουν, «µεταγενέστερα της εκταµίευσης». Σ ύµφωνα µε τους ίδιους, αυτό «αποτελεί παραβίαση των εσωτερικών διαδικασιών της τράπεζας». Επίσης κατά την ηµέρα χορήγησης των δανείων «εκκρεµούσε η προσκόµιση σειράς πιστοποιητικών, πολλά εκ των οποίων προβλέπονται ως όρος για τη χορήγηση οµολογιακού δανείου», όπως αναφέρεται στο πόρισµα.
Με πανοµοιότυπο τρόπο, τις ίδιες ακριβώς ηµεροµηνίες και τις ίδιες παρατηρή σεις εκ µέρους των ελεγκτών της Τράπεζας της Ελλάδος (λες και ήταν γραµµένες µε καρµπόν) έγινε η χρηµατοδότηση της εξαγοράς της Alaπs Medical & Diagnostics από τη Νovo Atreus, εταιρεία που ανήκει στον επιχειρηµατία κ. Γιάννη Μπαϊλάν κατά 99,2% και είχε συσταθεί µε συµβολαιογραφική πράξη της κυρίας Αικατερίνης Πελέκη, γνωστής από το σκάνδαλο του Βατοπαιδίου. Τις ίδιες ηµέρες, 8 και 9 Ιουνίου 2010, πραγµατοποιήθηκε η εξαγορά της Μεντιτέκ από τη First Aid Care, η οποία, σύµφωνα µε το πόρισµα, συστάθηκε λίγες ηµέρες πριν και συγκεκριµένα την 1η Ιουνίου 2010 από τον κ. Αντώνη Ρογκόπουλο, που είναι διευθύνων σύµβουλος και στην Καραϊσκάκη ΑΕ, εταιρεία που διαχειρίζεται το γήπεδο του Ολυµπιακού και η η οποία ανήκει κατά 50% στον κ. Λαυρεντιάδη. Η εξαγορά έγινε µε χρηµατοδότηση ύψους 60 εκατ. ευρώ από την Proton Bank και παρουσίασε ανάλογα προβλήµατα µε τις παραπάνω εξαγορές τόσο όσον αφορά τη δυνατότητα εξυπηρέτησης του δανείου όσο και τη διαδικασία.
Εταιρεία που συστήθηκε για την εξαγορά των θυγατρικών της Alaπs µε χρηµατοδότηση της Proton Bank ήταν και η Devtec του κ. Παντελή Ντεβετζή, η εταιρεία του οποίου Biochem Diagnostics είχε εξαγοραστεί το 2007 από τον όµιλο Alaπs. Τη φορά αυτή οι ρόλοι αντιστράφηκαν και ο κ. Ντεβετζής πήρε δάνειο από την Proton Bank ύψους 57 εκατ. ευρώ για την εξαγορά της εταιρείας Gerolymatos Animal Health του οµίλου της Alaπs. Και στην περίπτωση αυτή το αίτηµα κατατέθηκε στις 8 Ιουνίου 2010 και η εκταµίευση έγινε την εποµένη. Το µοτίβο επαναλαµβάνεται τις ίδιες ηµεροµηνίες και για τη δανειοδότηση του επιχειρηµατία κ. Κώστα Μπαλλή µε 75 εκατ. ευρώ για την εξαγορά της εταιρείας Ballis Personal and Home Care.
«Χορός» θυγατρικών
Ενα άλλο κοινό σηµείο όλων αυτών των εξαγορών, όπως προκύπτει από την έρευνα των ελεγκτών της Τράπεζας της Ελλάδος, είναι ότι ως µελέτη βιωσιµότητας της εξαγοράς παρουσιάζεται το αντίστοιχο απόσπασµα από έκθεση της Deutsche Bank. Οπως επανειληµµένως αναφέρουν οι ελεγκτές, η παρουσίαση της Deutsche Bank περιέχει περιορισµένη πληροφόρηση. ?εν υπάρχουν, δηλαδή, επαρκή στοιχεία για το business plan, τις προβλεπόµενες ταµειακές ροές κτλ., παραβιάζοντας, όπως τονίζεται στο πόρισµα, «τη βασική προϋπόθεση της τράπεζας ότι για την έγκριση ενός δανείου απαιτείται η τεκµηριωµένη δυνατότητα αποπληρωµής του δανείου».
?άνεια υπερ-εξπρές µε διάτρητες διαδικασίες έχουµε και στην περίπτωση της χρηµατοδότησης του επενδυτικού οµίλου Sciens του επιχειρηµατία κ. Γιάννη Ρήγα, όπου η κυρία Βασιλική Αθανάσογλου, σύζυγος του τότε διευθύνοντος συµβούλου της Proton κ. Αντώνη Αθανάσογλου, εµφανίζεται ως συνεργαζόµενη δικηγόρος. Η θυγατρική της Sciens Cyprus Properties & Holdings Ltd ιδρύθηκε τον Παρασκευή 24 ?εκεµβρίου 2010 ως offshore εταιρεία µε έδρα τις νήσους Κέιµαν. Την ίδια ηµέρα, παραµονή Χριστουγέννων, κατέθεσε αίτηση στην Proton Bank για δάνειο 35 εκατ. ευρώ, το οποίο εγκρίθηκε την Τετάρτη 29 ?εκεµβρίου και εκταµιεύθηκε αυθηµερόν. ?στόσο, όπως σηµειώνουν οι ελεγκτές, το επίσηµο εισηγητικό έγινε δύο µήνες µετά, στις 21 Φεβρουαρίου 2011. Σ’ αυτό, προσθέτουν, αναφέρεται ότι «το δάνειο θα χρησιµοποιηθεί για επενδυτική εξαγορά στον χώρο του real estate, χωρίς ωστόσο να δίνονται περαιτέρω διευκρινίσεις, αν και η εκταµίευση είχε ήδη πραγµατοποιηθεί».
Η λήψη µη επαρκών καλύψεων χτύπησε κόκκινο στην περίπτωση της δανειοδότησης του κ. Ανδρέα Ριαλά, προέδρου και µεγαλοµετόχου της On Telecoms, η χρηµατοδότηση του οποίου µε 3,6 εκατ. ευρώ χαρακτηρίζεται από τους ελεγκτές «υψηλού κινδύνου». Οπως σηµειώνουν, αρχικά στη σύµβαση είχε τεθεί όρος ο κ. Ριαλάς να µη µεταβάλει κατά τη διάρκεια του δανείου τα ακίνητα περιουσιακά του στοιχεία στο Λονδίνο αξίας 4 εκατ. στερλινών. Εν τούτοις προχώρησε µονοµερώς στη διαγραφή του όρου από τη σύµβαση µε «σιωπηρή αποδοχή της τράπεζας», όπως αναφέρεται. Συνολικά οι επιχειρήσεις του κυπριακής καταγωγής κ. Ριαλά, ο οποίος έχει εξαγοράσει και το επενδυτικό κεφάλαιο North Real Estate Opportunities του κ. Γιώργου Παπαµαρκάκη , πρωταγωνιστή στο σκάνδαλο µε τα δοµηµένα οµόλογα, έχουν χρηµατοδοτηθεί µε περίπου 30 εκατ. ευρώ από την Proton Bank.
ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΚΙ Ο ΚΟΥΜΠΑΡΟΣ
Οι συστάσεις, οι φίλοι και τα ανοίγµατα
?άνεια χορηγούνταν σε «ηµετέρους» και φίλους κατόπιν συστάσεως των µετόχων και µελών του διοικητικού συµβουλίου, όπως στην περίπτωση του κ. Σπύρου Μαρτσέκη, αναπληρωτή γενικού διευθυντή της εταιρείας KPMG. Σύµφωνα µε το πόρισµα, ο κ. Μαρτσέκης έλαβε προσωπικό δάνειο ύψους 320.000 ευρώ ύστερα από σύσταση του κ. Αντώνη Αθανάσογλου αλλά και λόγω των στενών σχέσεών του µε τον κ. Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, καθ’ ότι «ο τελευταίος έχει βαφτίσει το παιδί του κ. Μαρτσέκη», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται. Στην έκθεση σηµειώνεται ότι το δάνειο χορηγήθηκε µε «πολύ ευνοϊκό πρόγραµµα αποπληρωµής» και πως µοναδική εξασφάλιση αποτελεί «ενέχυρο επί προθεσµιακής κατάθεσης 50.000 ευρώ».
Μεσολάβηση του ενός εκ των ιδρυτών της Proton Bank κ. Ηλία Λιανού υπήρξε στη χρηµατοδότηση του ατζέντη παικτών µπάσκετ κ. Τάσου ?εληµπασάκη. Ο κ. Λιανός, µεγαλοµέτοχος στην οµάδα µπάσκετ του Πανιωνίου, εµφανίζεται να καταβάλλει από λογαριασµό του 260.000 ευρώ για πληρωµή δόσεων και ληξιπρόθεσµων τόκων δανείου ύψους 650.000 ευρώ που είχε πάρει ο κ. Δεληµπασάκης. Μάλιστα, όπως σηµειώνουν οι ελεγκτές, «ο κ. Λιανός ήταν παράλληλα και πρόεδρος της Επιτροπής Πιστοδοτήσεων της τράπεζας συµµετέχοντας στη διαδικασία έγκρισης των δανείων του πιστούχου»! Η κυρία Βάνα Μπάρµπα εµφανίζεται να έχει πάρει δύο στεγαστικά δάνεια συνολικού υπολοίπου 388.000 ευρώ και ένα προσωπικό δάνειο 23.000 ευρώ έναντι προσηµείωσης διαµερίσµατος 152 τ.µ. στη Γλυφάδα, εµπορικής αξίας 610.000 ευρώ. Οι ελεγκτές σηµειώνουν ότι «η τράπεζα προέβη στην έγκριση του προσωπικού δανείου ενώ υφίσταντο καθυστερηµένες δόσεις στα στεγαστικά δάνεια και επιπροσθέτως είχαν εµφανιστεί στον Λευκό Τειρεσία ληξιπρόθεσµες οφειλές από κάρτες, οι οποίες εξακολουθούν να εµφανίζονται και κατά το 2011».
Ο δικηγόρος Αλέξανδρος Λυκουρέζος αναφέρεται ότι έχει πάρει επενδυτικό δάνειο 563.000 ευρώ µε προσηµείωση γραφειακού χώρου 175 τ.µ. στο Κολωνάκι εκτιµώµενης αξίας 700.000 ευρώ. Οπως σηµειώνεται στην έκθεση, «το ακίνητο είναι ιδιοκτησίας της εταιρείας Adroit Maritime Co Ltd, από την οποία έχει ληφθεί η εταιρική εγγύηση». Οι ελεγκτές όµως προσθέτουν ότι «εκκρεµεί η προσκόµιση του legal oπnion ώστε να επιβεβαιωθεί η ορθότητα της εν λόγω εγγύησης».
Ο κ. Ευθύµιος Μπουλούτας, µέχρι πρότινος διευθύνων σύµβουλος της Marfin Popular Bank, ρύθµισε τον Σεπτέµβριο του 2010 οφειλή του ύψους 1,9 εκατ. ευρώ προς την Proton Bank µεταθέτοντας τη λήξη του δανείου του από τον Ιούλιο του 2010 στον Ιούλιο του 2015. Οπως επισηµαίνουν οι ελεγκτές της Τράπεζας της Ελλάδος, το δάνειο είχε χορηγηθεί µε ενέχυρο περίπου 445.000 µετοχές της MIG, η αξία των οποίων την περίοδο του ελέγχου ήταν 240.000 ευρώ ή µόλις 13% του ποσού του δανείου έναντι 149% που προβλέπεται από την κεντρική τράπεζα. Ενα άλλο στέλεχος του οµίλου της MIG, ο κ. Κυριάκος Μάγειρας , διευθυντής Χρηµατοδοτήσεων της εταιρείας, έλαβε δάνειο 1 εκατ. ευρώ το 2007 το οποίο έληγε το 2010. Εγινε όµως ρύθµιση µεταθέτοντας τη λήξη του υπολοίπου (550.000 ευρώ) το 2015. Προς κάλυψη του δανείου έχουν ληφθεί ενέχυρο 290.000 µετοχές της MIG αξίας 156.000 ευρώ κατά τη σύνταξη της έκθεσης που χαρακτηρίζεται χαµηλό καθώς απαιτείται ενέχυρο που θα καλύπτει το 149% του δανείου.
Πώς έδιναν τα θαλασσοδάνεια σε διευθυντικά στελέχη
Χορηγήσεις για προσωπικά και επενδυτικά δάνεια δεκάδων εκατομμυρίων χωρίς επαρκείς διασφαλίσεις
Κοινή πρακτική αποτελούσε η χορήγηση υψηλόποσων δανείων προς στελέχη και συνεργάτες της τράπεζας µε χαµηλές ή καθόλου εξασφαλίσεις. Σύµφωνα µε τους ελεγκτές της Τράπεζας της Ελλάδος, σε όλα αυτά τα δάνεια θα πρέπει να υπάρξουν πρόσθετες καλύψεις.
Ο κ. Ηλίας Τσοτάκος, ο οποίος έχει διατελέσει µέλος του διοικητικού συµβουλίου της Proton Bank και κατά τη διάρκεια του ελέγχου απησχολείτο ως εσωτερικός παραγωγός στην τράπεζα, είχε χρηµατοδοτηθεί από το 2006 µε το συνολικό ποσό των 21,6 εκατ. ευρώ. Οπως αναφέρεται στην έκθεση, «έχει δηµιουργηθεί δυσκολία εξυπηρέτησης των δανείων τόσο λόγω της µείωσης των εισοδηµάτων του όσο και εξαιτίας της πτώσης των τιµών των ενεχυριασµένων µετοχών». Συγκεκριµένα οι εξασφαλίσεις είναι ύψους µόλις 3,5 εκατ. ευρώ.
Ο κ. Δηµήτρης Τζάνας, σύµβουλος επενδύσεων της Proton Bank, εµφανίζεται να έχει πάρει για «επενδυτικό σκοπό» δάνειο ύψους 4 εκατ. ευρώ, το υπόλοιπο του οποίου κατά το έλεγχο ήταν περίπου 2,6 εκατ. ευρώ µε κάλυψη µετοχές µόλις 176.000 ευρώ. Στο δάνειο έγινε ρύθµιση µε επιµήκυνση του χρόνου αποπληρωµής κατά επτά έτη και ευνοϊκούς όρους αποπληρωµής, όπως αναφέρεται στο πόρισµα.
Ο κ. Βρασίδας Δαµηλάκος, ορκωτός λογιστής και ελεγκτής των οικονοµικών καταστάσεων της εταιρείας Alaπs, αναφέρεται ότι χρηµατοδοτήθηκε µε 500.000
ευρώ για να πληρώσει, όπως δήλωσε, «την οµάδα των συνεργατών του». Για το δάνειο χρησιµοποιήθηκε ως ενέχυρο κατάθεση 250.000 ευρώ, ποσό που µεταφέρθηκε από λογαριασµό της εταιρείας BDO Ορκωτοί Λογιστές, στην οποία κατέχει τη θέση του προέδρου.
Στο πόρισµα περιλαµβάνονται επίσης οι δοσοληψίες της τράπεζας µε την ξενοδοχειακή - τουριστική εταιρεία Μαργώ ΑΕ, της οποίας βασικός µέτοχος είναι ο κ. Παναγιώτης ?αµηλάκος, ορκωτός λογιστής, το όνοµα του οποίου κυριάρχησε στο σκάνδαλο Κοσκωτά. Ο κ. Αλέξανδρος Παπαπασχάλης, ο οποίος απασχολείται στην Proton Bank ως εσωτερικός παραγωγός, σύµφωνα µε τον έλεγχο, έχει πάρει από την τράπεζα τρία δάνεια συνολικής αξίας 8,5 εκατ. ευρώ. Από αυτά το ένα, που είναι επενδυτικό δάνειο ύψους 1,6 εκατ. ευρώ, είναι καλυµµένο µε προσηµείωση οικοπέδου εµπορικής αξίας 1,5 εκατ. ευρώ περίπου, ενώ τα άλλα δύο, συνολικού ύψους 6,3 εκατ. ευρώ, έχουν δοθεί µε ενέχυρο µετοχές η αξία των οποίων κατά τη διάρκεια του ελέγχου ήταν µικρότερη του 1,2 εκατ. ευρώ. Ο κ. Γιώργος Νικηφοράκης, διευθυντής Οικονοµικών Υπηρεσιών της Proton Bank, εµφανίζεται να διατηρεί δάνεια ύψους 1,5 εκατ. ευρώ, για τα οποία είχαν ενεχυριαστεί µετοχές αξίας 215.000 ευρώ.
Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελεί η έκδοση οµολογιακού δανείου προς την εταιρεία Rovinvest του επιχειρηµατία κ. Σοφοκλή Ρόβη, η οποία εξαγόρασε στις 9 Ιουνίου 2010 τις εταιρείες Provet και Κτηνιατρική Προµηθευτική. Για τις εξαγορές αυτές η Rovinvest πήρε οµολογιακό δάνειο ύψους 57,6 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία συνέταξε επίσηµο αίτηµα χρηµατοδότησης στις 7 Ιουνίου 2010, το οποίο υπέβαλε µέσω fax την εποµένη 8 Ιουνίου 2010. Το δάνειο εγκρίθηκε αυθηµερόν από την Επιτροπή Πιστοδοτήσεων της Proton Bank (απόφαση 1484/8.6.2010) και εκταµιεύθηκε την εποµένη 9 Ιουνίου 2010.Οπως αναφέρουν οι ελεγκτές, η χορήγηση αποφασίστηκε «χωρίς εισήγηση», η οποία κατατέθηκε τελικώς στις 16 Ιουνίου, δηλαδή, όπως τονίζουν, «µεταγενέστερα της εκταµίευσης». Σ ύµφωνα µε τους ίδιους, αυτό «αποτελεί παραβίαση των εσωτερικών διαδικασιών της τράπεζας». Επίσης κατά την ηµέρα χορήγησης των δανείων «εκκρεµούσε η προσκόµιση σειράς πιστοποιητικών, πολλά εκ των οποίων προβλέπονται ως όρος για τη χορήγηση οµολογιακού δανείου», όπως αναφέρεται στο πόρισµα.
Με πανοµοιότυπο τρόπο, τις ίδιες ακριβώς ηµεροµηνίες και τις ίδιες παρατηρή σεις εκ µέρους των ελεγκτών της Τράπεζας της Ελλάδος (λες και ήταν γραµµένες µε καρµπόν) έγινε η χρηµατοδότηση της εξαγοράς της Alaπs Medical & Diagnostics από τη Νovo Atreus, εταιρεία που ανήκει στον επιχειρηµατία κ. Γιάννη Μπαϊλάν κατά 99,2% και είχε συσταθεί µε συµβολαιογραφική πράξη της κυρίας Αικατερίνης Πελέκη, γνωστής από το σκάνδαλο του Βατοπαιδίου. Τις ίδιες ηµέρες, 8 και 9 Ιουνίου 2010, πραγµατοποιήθηκε η εξαγορά της Μεντιτέκ από τη First Aid Care, η οποία, σύµφωνα µε το πόρισµα, συστάθηκε λίγες ηµέρες πριν και συγκεκριµένα την 1η Ιουνίου 2010 από τον κ. Αντώνη Ρογκόπουλο, που είναι διευθύνων σύµβουλος και στην Καραϊσκάκη ΑΕ, εταιρεία που διαχειρίζεται το γήπεδο του Ολυµπιακού και η η οποία ανήκει κατά 50% στον κ. Λαυρεντιάδη. Η εξαγορά έγινε µε χρηµατοδότηση ύψους 60 εκατ. ευρώ από την Proton Bank και παρουσίασε ανάλογα προβλήµατα µε τις παραπάνω εξαγορές τόσο όσον αφορά τη δυνατότητα εξυπηρέτησης του δανείου όσο και τη διαδικασία.
Εταιρεία που συστήθηκε για την εξαγορά των θυγατρικών της Alaπs µε χρηµατοδότηση της Proton Bank ήταν και η Devtec του κ. Παντελή Ντεβετζή, η εταιρεία του οποίου Biochem Diagnostics είχε εξαγοραστεί το 2007 από τον όµιλο Alaπs. Τη φορά αυτή οι ρόλοι αντιστράφηκαν και ο κ. Ντεβετζής πήρε δάνειο από την Proton Bank ύψους 57 εκατ. ευρώ για την εξαγορά της εταιρείας Gerolymatos Animal Health του οµίλου της Alaπs. Και στην περίπτωση αυτή το αίτηµα κατατέθηκε στις 8 Ιουνίου 2010 και η εκταµίευση έγινε την εποµένη. Το µοτίβο επαναλαµβάνεται τις ίδιες ηµεροµηνίες και για τη δανειοδότηση του επιχειρηµατία κ. Κώστα Μπαλλή µε 75 εκατ. ευρώ για την εξαγορά της εταιρείας Ballis Personal and Home Care.
«Χορός» θυγατρικών
Ενα άλλο κοινό σηµείο όλων αυτών των εξαγορών, όπως προκύπτει από την έρευνα των ελεγκτών της Τράπεζας της Ελλάδος, είναι ότι ως µελέτη βιωσιµότητας της εξαγοράς παρουσιάζεται το αντίστοιχο απόσπασµα από έκθεση της Deutsche Bank. Οπως επανειληµµένως αναφέρουν οι ελεγκτές, η παρουσίαση της Deutsche Bank περιέχει περιορισµένη πληροφόρηση. ?εν υπάρχουν, δηλαδή, επαρκή στοιχεία για το business plan, τις προβλεπόµενες ταµειακές ροές κτλ., παραβιάζοντας, όπως τονίζεται στο πόρισµα, «τη βασική προϋπόθεση της τράπεζας ότι για την έγκριση ενός δανείου απαιτείται η τεκµηριωµένη δυνατότητα αποπληρωµής του δανείου».
?άνεια υπερ-εξπρές µε διάτρητες διαδικασίες έχουµε και στην περίπτωση της χρηµατοδότησης του επενδυτικού οµίλου Sciens του επιχειρηµατία κ. Γιάννη Ρήγα, όπου η κυρία Βασιλική Αθανάσογλου, σύζυγος του τότε διευθύνοντος συµβούλου της Proton κ. Αντώνη Αθανάσογλου, εµφανίζεται ως συνεργαζόµενη δικηγόρος. Η θυγατρική της Sciens Cyprus Properties & Holdings Ltd ιδρύθηκε τον Παρασκευή 24 ?εκεµβρίου 2010 ως offshore εταιρεία µε έδρα τις νήσους Κέιµαν. Την ίδια ηµέρα, παραµονή Χριστουγέννων, κατέθεσε αίτηση στην Proton Bank για δάνειο 35 εκατ. ευρώ, το οποίο εγκρίθηκε την Τετάρτη 29 ?εκεµβρίου και εκταµιεύθηκε αυθηµερόν. ?στόσο, όπως σηµειώνουν οι ελεγκτές, το επίσηµο εισηγητικό έγινε δύο µήνες µετά, στις 21 Φεβρουαρίου 2011. Σ’ αυτό, προσθέτουν, αναφέρεται ότι «το δάνειο θα χρησιµοποιηθεί για επενδυτική εξαγορά στον χώρο του real estate, χωρίς ωστόσο να δίνονται περαιτέρω διευκρινίσεις, αν και η εκταµίευση είχε ήδη πραγµατοποιηθεί».
Η λήψη µη επαρκών καλύψεων χτύπησε κόκκινο στην περίπτωση της δανειοδότησης του κ. Ανδρέα Ριαλά, προέδρου και µεγαλοµετόχου της On Telecoms, η χρηµατοδότηση του οποίου µε 3,6 εκατ. ευρώ χαρακτηρίζεται από τους ελεγκτές «υψηλού κινδύνου». Οπως σηµειώνουν, αρχικά στη σύµβαση είχε τεθεί όρος ο κ. Ριαλάς να µη µεταβάλει κατά τη διάρκεια του δανείου τα ακίνητα περιουσιακά του στοιχεία στο Λονδίνο αξίας 4 εκατ. στερλινών. Εν τούτοις προχώρησε µονοµερώς στη διαγραφή του όρου από τη σύµβαση µε «σιωπηρή αποδοχή της τράπεζας», όπως αναφέρεται. Συνολικά οι επιχειρήσεις του κυπριακής καταγωγής κ. Ριαλά, ο οποίος έχει εξαγοράσει και το επενδυτικό κεφάλαιο North Real Estate Opportunities του κ. Γιώργου Παπαµαρκάκη , πρωταγωνιστή στο σκάνδαλο µε τα δοµηµένα οµόλογα, έχουν χρηµατοδοτηθεί µε περίπου 30 εκατ. ευρώ από την Proton Bank.
ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΚΙ Ο ΚΟΥΜΠΑΡΟΣ
Οι συστάσεις, οι φίλοι και τα ανοίγµατα
?άνεια χορηγούνταν σε «ηµετέρους» και φίλους κατόπιν συστάσεως των µετόχων και µελών του διοικητικού συµβουλίου, όπως στην περίπτωση του κ. Σπύρου Μαρτσέκη, αναπληρωτή γενικού διευθυντή της εταιρείας KPMG. Σύµφωνα µε το πόρισµα, ο κ. Μαρτσέκης έλαβε προσωπικό δάνειο ύψους 320.000 ευρώ ύστερα από σύσταση του κ. Αντώνη Αθανάσογλου αλλά και λόγω των στενών σχέσεών του µε τον κ. Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, καθ’ ότι «ο τελευταίος έχει βαφτίσει το παιδί του κ. Μαρτσέκη», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται. Στην έκθεση σηµειώνεται ότι το δάνειο χορηγήθηκε µε «πολύ ευνοϊκό πρόγραµµα αποπληρωµής» και πως µοναδική εξασφάλιση αποτελεί «ενέχυρο επί προθεσµιακής κατάθεσης 50.000 ευρώ».
Μεσολάβηση του ενός εκ των ιδρυτών της Proton Bank κ. Ηλία Λιανού υπήρξε στη χρηµατοδότηση του ατζέντη παικτών µπάσκετ κ. Τάσου ?εληµπασάκη. Ο κ. Λιανός, µεγαλοµέτοχος στην οµάδα µπάσκετ του Πανιωνίου, εµφανίζεται να καταβάλλει από λογαριασµό του 260.000 ευρώ για πληρωµή δόσεων και ληξιπρόθεσµων τόκων δανείου ύψους 650.000 ευρώ που είχε πάρει ο κ. Δεληµπασάκης. Μάλιστα, όπως σηµειώνουν οι ελεγκτές, «ο κ. Λιανός ήταν παράλληλα και πρόεδρος της Επιτροπής Πιστοδοτήσεων της τράπεζας συµµετέχοντας στη διαδικασία έγκρισης των δανείων του πιστούχου»! Η κυρία Βάνα Μπάρµπα εµφανίζεται να έχει πάρει δύο στεγαστικά δάνεια συνολικού υπολοίπου 388.000 ευρώ και ένα προσωπικό δάνειο 23.000 ευρώ έναντι προσηµείωσης διαµερίσµατος 152 τ.µ. στη Γλυφάδα, εµπορικής αξίας 610.000 ευρώ. Οι ελεγκτές σηµειώνουν ότι «η τράπεζα προέβη στην έγκριση του προσωπικού δανείου ενώ υφίσταντο καθυστερηµένες δόσεις στα στεγαστικά δάνεια και επιπροσθέτως είχαν εµφανιστεί στον Λευκό Τειρεσία ληξιπρόθεσµες οφειλές από κάρτες, οι οποίες εξακολουθούν να εµφανίζονται και κατά το 2011».
Ο δικηγόρος Αλέξανδρος Λυκουρέζος αναφέρεται ότι έχει πάρει επενδυτικό δάνειο 563.000 ευρώ µε προσηµείωση γραφειακού χώρου 175 τ.µ. στο Κολωνάκι εκτιµώµενης αξίας 700.000 ευρώ. Οπως σηµειώνεται στην έκθεση, «το ακίνητο είναι ιδιοκτησίας της εταιρείας Adroit Maritime Co Ltd, από την οποία έχει ληφθεί η εταιρική εγγύηση». Οι ελεγκτές όµως προσθέτουν ότι «εκκρεµεί η προσκόµιση του legal oπnion ώστε να επιβεβαιωθεί η ορθότητα της εν λόγω εγγύησης».
Ο κ. Ευθύµιος Μπουλούτας, µέχρι πρότινος διευθύνων σύµβουλος της Marfin Popular Bank, ρύθµισε τον Σεπτέµβριο του 2010 οφειλή του ύψους 1,9 εκατ. ευρώ προς την Proton Bank µεταθέτοντας τη λήξη του δανείου του από τον Ιούλιο του 2010 στον Ιούλιο του 2015. Οπως επισηµαίνουν οι ελεγκτές της Τράπεζας της Ελλάδος, το δάνειο είχε χορηγηθεί µε ενέχυρο περίπου 445.000 µετοχές της MIG, η αξία των οποίων την περίοδο του ελέγχου ήταν 240.000 ευρώ ή µόλις 13% του ποσού του δανείου έναντι 149% που προβλέπεται από την κεντρική τράπεζα. Ενα άλλο στέλεχος του οµίλου της MIG, ο κ. Κυριάκος Μάγειρας , διευθυντής Χρηµατοδοτήσεων της εταιρείας, έλαβε δάνειο 1 εκατ. ευρώ το 2007 το οποίο έληγε το 2010. Εγινε όµως ρύθµιση µεταθέτοντας τη λήξη του υπολοίπου (550.000 ευρώ) το 2015. Προς κάλυψη του δανείου έχουν ληφθεί ενέχυρο 290.000 µετοχές της MIG αξίας 156.000 ευρώ κατά τη σύνταξη της έκθεσης που χαρακτηρίζεται χαµηλό καθώς απαιτείται ενέχυρο που θα καλύπτει το 149% του δανείου.
Πώς έδιναν τα θαλασσοδάνεια σε διευθυντικά στελέχη
Χορηγήσεις για προσωπικά και επενδυτικά δάνεια δεκάδων εκατομμυρίων χωρίς επαρκείς διασφαλίσεις
Κοινή πρακτική αποτελούσε η χορήγηση υψηλόποσων δανείων προς στελέχη και συνεργάτες της τράπεζας µε χαµηλές ή καθόλου εξασφαλίσεις. Σύµφωνα µε τους ελεγκτές της Τράπεζας της Ελλάδος, σε όλα αυτά τα δάνεια θα πρέπει να υπάρξουν πρόσθετες καλύψεις.
Ο κ. Ηλίας Τσοτάκος, ο οποίος έχει διατελέσει µέλος του διοικητικού συµβουλίου της Proton Bank και κατά τη διάρκεια του ελέγχου απησχολείτο ως εσωτερικός παραγωγός στην τράπεζα, είχε χρηµατοδοτηθεί από το 2006 µε το συνολικό ποσό των 21,6 εκατ. ευρώ. Οπως αναφέρεται στην έκθεση, «έχει δηµιουργηθεί δυσκολία εξυπηρέτησης των δανείων τόσο λόγω της µείωσης των εισοδηµάτων του όσο και εξαιτίας της πτώσης των τιµών των ενεχυριασµένων µετοχών». Συγκεκριµένα οι εξασφαλίσεις είναι ύψους µόλις 3,5 εκατ. ευρώ.
Ο κ. Δηµήτρης Τζάνας, σύµβουλος επενδύσεων της Proton Bank, εµφανίζεται να έχει πάρει για «επενδυτικό σκοπό» δάνειο ύψους 4 εκατ. ευρώ, το υπόλοιπο του οποίου κατά το έλεγχο ήταν περίπου 2,6 εκατ. ευρώ µε κάλυψη µετοχές µόλις 176.000 ευρώ. Στο δάνειο έγινε ρύθµιση µε επιµήκυνση του χρόνου αποπληρωµής κατά επτά έτη και ευνοϊκούς όρους αποπληρωµής, όπως αναφέρεται στο πόρισµα.
Ο κ. Βρασίδας Δαµηλάκος, ορκωτός λογιστής και ελεγκτής των οικονοµικών καταστάσεων της εταιρείας Alaπs, αναφέρεται ότι χρηµατοδοτήθηκε µε 500.000
ευρώ για να πληρώσει, όπως δήλωσε, «την οµάδα των συνεργατών του». Για το δάνειο χρησιµοποιήθηκε ως ενέχυρο κατάθεση 250.000 ευρώ, ποσό που µεταφέρθηκε από λογαριασµό της εταιρείας BDO Ορκωτοί Λογιστές, στην οποία κατέχει τη θέση του προέδρου.
Στο πόρισµα περιλαµβάνονται επίσης οι δοσοληψίες της τράπεζας µε την ξενοδοχειακή - τουριστική εταιρεία Μαργώ ΑΕ, της οποίας βασικός µέτοχος είναι ο κ. Παναγιώτης ?αµηλάκος, ορκωτός λογιστής, το όνοµα του οποίου κυριάρχησε στο σκάνδαλο Κοσκωτά. Ο κ. Αλέξανδρος Παπαπασχάλης, ο οποίος απασχολείται στην Proton Bank ως εσωτερικός παραγωγός, σύµφωνα µε τον έλεγχο, έχει πάρει από την τράπεζα τρία δάνεια συνολικής αξίας 8,5 εκατ. ευρώ. Από αυτά το ένα, που είναι επενδυτικό δάνειο ύψους 1,6 εκατ. ευρώ, είναι καλυµµένο µε προσηµείωση οικοπέδου εµπορικής αξίας 1,5 εκατ. ευρώ περίπου, ενώ τα άλλα δύο, συνολικού ύψους 6,3 εκατ. ευρώ, έχουν δοθεί µε ενέχυρο µετοχές η αξία των οποίων κατά τη διάρκεια του ελέγχου ήταν µικρότερη του 1,2 εκατ. ευρώ. Ο κ. Γιώργος Νικηφοράκης, διευθυντής Οικονοµικών Υπηρεσιών της Proton Bank, εµφανίζεται να διατηρεί δάνεια ύψους 1,5 εκατ. ευρώ, για τα οποία είχαν ενεχυριαστεί µετοχές αξίας 215.000 ευρώ.
Λεφτά στον αέρα
Πριν από περίπου έναν χρόνο η Proton Bank, όπως αναφέρεται στο πόρισµα, ενέκρινε δάνειο ύψους 3,6 εκατ. ευρώ προς την εταιρεία Vosivon Holdings Ltd του κ. Αρη Βωβού για την αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου κατά 600.000 ευρώ στην εταιρεία Greek Coffee Company, η οποία διαχειρίζεται τα Costa Coffees στην Ελλάδα, και την κάλυψη λοιπών επενδυτικών αναγκών. Οπως αναφέρεται στο πόρισµα, για τη χορήγηση του δανείου, πέραν των προσωπικών εξασφαλίσεων των κκ. Αρη και Μπάµπη Βωβού, ελήφθησαν ενέχυρο µετοχές της εταιρείας Σύγχρονα Πρωτοποριακά Κτίρια, η οποία δεν εµφάνιζε έσοδα, ενώ είχε στην ιδιοκτησία της ακίνητο στη Νέα Ερυθραία για το οποίο είχε γίνει συµφωνία Sale & Lease Back µε τη Marfin Leasing το 2009. Για την κάλυψη του δανείου, σηµειώνουν οι ελεγκτές, ο κ. Αρης Βωβός δεν καταβάλλει τη µισθοδοσία του σε δεσµευµένο λογαριασµό της τράπεζας. Η τράπεζα είχε επίσης δανειοδοτήσει µε ευνοϊκούς όρους τον όµιλο της Asπs Holdings που χρεοκόπησε, του επιχειρηµατία κ. Παύλου Ψωµιάδη, ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή κατηγορούµενος για την υπόθεση Ασπίς. Μάλιστα η χρηµατοδότηση ύψους 21 εκατ. ευρώ αφορούσε κατά κύριο λόγο την εξαγορά της Proton Ασφαλιστικής από την Commercial Value του κ. Ψωµιάδη.
Πριν από περίπου έναν χρόνο η Proton Bank, όπως αναφέρεται στο πόρισµα, ενέκρινε δάνειο ύψους 3,6 εκατ. ευρώ προς την εταιρεία Vosivon Holdings Ltd του κ. Αρη Βωβού για την αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου κατά 600.000 ευρώ στην εταιρεία Greek Coffee Company, η οποία διαχειρίζεται τα Costa Coffees στην Ελλάδα, και την κάλυψη λοιπών επενδυτικών αναγκών. Οπως αναφέρεται στο πόρισµα, για τη χορήγηση του δανείου, πέραν των προσωπικών εξασφαλίσεων των κκ. Αρη και Μπάµπη Βωβού, ελήφθησαν ενέχυρο µετοχές της εταιρείας Σύγχρονα Πρωτοποριακά Κτίρια, η οποία δεν εµφάνιζε έσοδα, ενώ είχε στην ιδιοκτησία της ακίνητο στη Νέα Ερυθραία για το οποίο είχε γίνει συµφωνία Sale & Lease Back µε τη Marfin Leasing το 2009. Για την κάλυψη του δανείου, σηµειώνουν οι ελεγκτές, ο κ. Αρης Βωβός δεν καταβάλλει τη µισθοδοσία του σε δεσµευµένο λογαριασµό της τράπεζας. Η τράπεζα είχε επίσης δανειοδοτήσει µε ευνοϊκούς όρους τον όµιλο της Asπs Holdings που χρεοκόπησε, του επιχειρηµατία κ. Παύλου Ψωµιάδη, ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή κατηγορούµενος για την υπόθεση Ασπίς. Μάλιστα η χρηµατοδότηση ύψους 21 εκατ. ευρώ αφορούσε κατά κύριο λόγο την εξαγορά της Proton Ασφαλιστικής από την Commercial Value του κ. Ψωµιάδη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου